Aktualności & Publikacje

Dlaczego firmy powinny znać modele biznesowe gospodarki obiegu zamkniętego?

Jak pokazują badania przeprowadzane na temat podejścia przedsiębiorstw do wdrażania rozwiązań gospodarki cyrkularnej (GOZ), wśród firm istnieje ogromny potencjał do zawracania materiałów do obiegu. Przedsiębiorstwa nie wykorzystują szansy, na podnoszenie wskaźnika cyrkularności często przez brak wiedzy na temat możliwości i rozwiązań, które pomogłyby im na wprowadzenie GOZu w swoich zakładach. Zapoznanie z modelami biznesowymi gospodarki obiegu zamkniętego, to jeden z pierwszych kroków do rozpoczęcia działań na rzecz gospodarki cyrkularnej.

Cyrkularny potencjał firm

Według raportu „Potencjał gospodarki obiegu zamkniętego. Wykorzystanie surowców wtórnych przez przedsiębiorstwa produkcyjne” opracowanym przez Politykę Insight, Stena Recycling oraz Rekopol Organizację Odzysku Opakowań, tylko 37% przedsiębiorstw realizuje działania wpisujące się w ideę gospodarki obiegu zamkniętego. Przedstawiciele tychże firm wskazali, że najczęściej wpisują się w GOZ poprzez ponowne wykorzystanie odpadów i opakowań (45,7%) oraz segregację odpadów (26,3%). Natomiast, aż 79% polskich przedsiębiorstw generuje odpady nadające się do recyklingu. To pokazuje ogromny potencjał do ponownego wykorzystania materiałów, co nie tylko może wesprzeć ochronę środowiska, ale również przynieść oszczędność zasobów dla zakładów produkcyjnych. Jednym z wniosków płynących z wyżej wspomnianego badania, jest konieczność edukowania firm na temat możliwości finansowania działań na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym i rozwiązań, jakie występują w tym obszarze już na rynku oraz modeli biznesowych GOZ, które mogą wesprzeć wdrażanie działań na rzecz gospodarki cyrkularnej.

Model Kołowy GOZ jako zbiór modeli biznesowych gospodarki cyrkularnej

Modeli biznesowych gospodarki obiegu zamkniętego jest na rynku bardzo wiele. Są one wskazówką dla podmiotów, które zastanawiają się nad wdrożeniem rozwiązań gospodarki obiegu zamkniętego w swoim przedsiębiorstwie, a przede wszystkim opisują sposób, w jaki firma generuje, oferuje, a także dostarcza wartość swoim klientom bądź konsumentom.

Jednym z przykładów uporządkowanego zestawienia jest stworzony w ramach projektu R2 π, zleconego przez Komisję Europejską w związku z programem Horyzont 2020, Model Kołowy GOZ. Odnosi się on do trzech cyklów życia produktu bądź usługi, czyli: produkcji, użytkowania oraz końca życia.

Produkcja w Modelu Kołowym GOZ

Pierwszy etap cyklu, czyli produkcja, dzieli się na cztery modele biznesowe GOZ, do których zaliczamy: cyrkularne surowce, odzysk produktów ubocznych, modyfikację, a także naprawę. Model cyrkularne surowce, oznacza produkcję dóbr z wykorzystaniem materiałów z recyklingu, które można zawrócić do cykli technologicznych bądź biologicznych. Dobrym przykładem wdrożonego na podstawie tego modelu jest nagrodzony w konkursie Stena Circular Economy Award – Lider Gospodarki Obiegu Zamkniętego, projekt zamykania obiegu dzięki kompostowalnemu polimerowi ecovio firmy Basf Polska.

Z kolei odzysk produktów ubocznych, to model, który polega na wykorzystaniu odpadu powstałego w jednym procesie, jako produktu dla innego procesu. W tym modelu szczególnie istotna jest współpraca kilku podmiotów, dzięki czemu są oni w stanie zamknąć obieg materiałów i zredukować ilość odpadów. Tego typu praktyka została wdrożona przez firmę Nijhuis Industries Central Europe. Stworzona przez przedsiębiorstwo instalacja odzysku wody bezpośrednio ze ścieków składa się z oczyszczalni ścieków, stacji ponownego wykorzystania wody, systemu odwadniania osadów oraz instalacji do produkcji biogazu. Odzyskana w procesie woda trafia do zbiornika magazynowego skąd dystrybuowana jest do zbiorników wody pitnej i produkcyjnej, zmiękczając ją i poprawiając jej właściwości. Dzięki temu zakład produkcyjny korzystając z rozwiązania zużywa mniej detergentów do mycia.

Kolejnym modelem biznesowym wpisującym się w produkcję, jest modyfikacja, która oznacza wydłużanie życia produktu poprzez jego przekształcenie, natomiast w modelu „naprawa” cykl produktu wydłużany jest poprzez odświeżenie, naprawę czy regenerację. Przykładami firm, które realizują działania wpisujące się w te dwa modele są woshwosh oraz North.pl, - nagrodzeni w konkursie Stena Circular Economy Award.

Pobierz ebook na temat pierwszego etapu Modelu Kołowego GOZ i poznaj inne cyrkularne projekty.

UŻYTKOWANIE JAKO SPOSÓB NA BIZNES

Druga częścią Modelu Kołowego GOZ jest użytkowanie, dzielące się na dwa modele biznesowe, czyli: produkt jako usługę oraz dostęp. Produkt jako usługa polega na zapewnieniu użytkownikowi końcowemu dostępu do funkcjonalności produktu bądź zasobu zamiast samego produktu. Przykładem działającego w myśl tego modelu start-upu jest System DOT, który kompleksowo zajmuje się dystrybucją środków czystości i kosmetyków w zamkniętym obiegu opakowań wielokrotnego użytku. Natomiast w model dostępu wpisała się Fundacja Pro Terra z projektem Po-dzielni, czyli miejscem, w którym przedmioty mogą zyskać drugie życie. Mieszkańcy Poznania i okolic mogą przynieść do Po-dzielni wszystko co mają w nadmiarze i zabrać ze sobą to, co potrzebują, całkowicie za darmo.

Koniec życia produktu – możliwości odzyskania surowców

Ostatnim, trzecim etapem cyklu GOZ jest koniec życia produktu, który składa się z jednego modelu biznesowego GOZ, jakim jest odzysk surowców. Zakłada on odzyskiwanie zużytych materiałów bądź produktów do zastosowania w nowych towarach, czy procesach. W ten sposób można znacznie wydłużyć długość życia materiałów. W model ten wpisała się firma Ecobean, która oferuje rozwiązanie oparte na usłudze odbioru fusów, które następnie są przetwarzane na surowce i produkty typu biorafinaty.

Zbiór wszystkich dobrych praktyk - konkurs Stena Circular Economy Award i Liderzy Gospodarki Obiegu Zamkniętego

Więcej przykładów Liderów Gospodarki Obiegu Zamkniętego na Polskim rynku można znaleźć na stronie konkursu Stena Circular Economy Award (SCEA), gdzie znajduje się baza nagrodzonych firm wdrażających działania na rzecz gospodarki cyrkularnej. Stena Recycling od 2017 roku nagradza przedsiębiorstwa wprowadzające w swoich zakładach dobre praktyki na rzecz GOZ, a także te, które promują ideę gospodarki obiegu zamkniętego. W konkursie nagradzani są również studenci, którzy mają pomysł na kampanię promującą GOZ, a także na cyrkularne rozwiązania, które sprawdzą się w biznesie lub społeczeństwie. VII edycja Stena Circular Economy Award – Lider Gospodarki Obiegu Zamkniętego, rozpoczyna się 8 stycznia 2024 roku.

Udostępnij artykuł

https://www.stenarecycling.com/pl/aktualnoci-publikacje/informacje-inspiracje/artykuy-i-ebooki/dlaczego-firmy-powinny-zna-modele-biznesowe-gospodarki-obiegu-zamknitego/

Prywatność

Pliki cookie