Od pilotażu do pełnej cyrkularności: jak polskie firmy skalują gospodarkę obiegu zamkniętego?

Warto zwrócić uwagę, że rosnące zainteresowanie tematyką cyrkularności znajduje odzwierciedlenie również w inicjatywach branżowych. Już 12 stycznia rusza IX edycja konkursu Stena Circular Economy Award – Lider Gospodarki Obiegu Zamkniętego, którego celem jest promowanie praktycznych, skalowalnych przykładów wdrażania GOZ — zarówno w firmach, jak i w start-upach czy projektach studenckich. Udział w takich inicjatywach pozwala pokazać, w jaki sposób organizacje realnie przekładają ideę cyrkularności na działanie i stają się liderami zmian.  

Skalowanie inicjatyw – warunek trwałej zmiany  

Skalowanie inicjatyw to klucz, by rozwiązania cyrkularne przestały być realizowane tylko na zasadzie eksperymentu. Ich właściwe wdrożenie pozwala przedsiębiorstwom zwiększyć efektywność operacyjną, poprawić konkurencyjność, obniżyć koszty oraz budować silniejsze relacje z klientami i partnerami. To także fundament rozwoju długofalowego – umożliwia trwałe zakorzenienie innowacji w praktyce i przeniesienie ich z poziomu testów do codziennego funkcjonowania firmy.  

Oszczędności, które napędzają zmiany  

Raport “Skalowalność rozwiązań gospodarki obiegu zamkniętego w polskich firmach” opiera się na badaniu przeprowadzonym wśród 328 przedstawicieli firm, które już wdrożyły GOZ. Wyniki pokazują, że to względy ekonomiczne najczęściej stoją za wdrażaniem tych zasad. Aż 166 firm wskazało oszczędności jako główny czynnik motywujący działania cyrkularne. W praktyce oznacza to mniejsze zużycie surowców, redukcję odpadów w produkcji oraz niższe koszty energii i logistyki. Cyrkularność przestaje być zatem wyłącznie ideą ekologiczną — staje się realnym narzędziem poprawy efektywności i wzmacniania pozycji rynkowej przedsiębiorstw. Rozszerzanie inicjatyw cyrkularnych pozwala zmniejszyć presję na zasoby naturalne, ograniczyć ilość odpadów i emisji, a jednocześnie zwiększa odporność gospodarki na wahania surowcowe i zmiany regulacyjne.  

Technologia – motor rozwoju i wyzwanie  

Według badanych nowoczesne technologie stają się kluczowym elementem w procesie skalowania GOZ. Automatyzacja, cyfrowe systemy zarządzania zasobami, inteligentne materiały oraz narzędzia do analizy cyklu życia produktu pomagają projektować rozwiązania w duchu cyrkularności i monitorować ich efektywność.  

Jednocześnie to właśnie technologia bywa największym wyzwaniem — wysokie koszty wdrożeń, brak odpowiedniego know-how oraz trudności z integracją z istniejącymi procesami mogą hamować rozwój. Firmy, które decydują się inwestować w „technologie jutra”, są w stanie przenieść rozwiązania z poziomu pilotażu do pełnej integracji i uzyskać wymierne efekty finansowe oraz środowiskowe.  

REFUSE i REDUCE na pierwszej linii  

Coraz więcej polskich firm stawia na strategie prewencyjne — ograniczanie zużycia surowców i unikanie nadprodukcji już na etapie projektowania. Rezygnację z niepotrzebnych produktów wskazało 114 firm, a 110 przedsiębiorstw koncentruje się na zwiększeniu wydajności procesów i zmniejszeniu materiałochłonności. Recykling czy odzysk energii pojawiają się rzadziej, co pokazuje, że prawdziwa cyrkularność zaczyna się od zapobiegania stratom, a nie od naprawy skutków. Rosnąca świadomość w firmach sprawia, że to etap projektowania coraz częściej staje się polem dla najbardziej efektywnych zmian.  

Inspiracja od najlepszych  

Liderzy wyróżnieni w konkursie Stena Circular Economy Award – Lider Gospodarki Obiegu Zamkniętego udowadniają, że skalowalność i zrównoważony rozwój mogą iść w parze. Ich doświadczenia pokazują, że dzięki współpracy w całym łańcuchu wartości oraz inwestycjom w innowacje technologiczne możliwe jest przełamanie barier i wdrożenie GOZ w pełnej skali. To przykłady, które potwierdzają, że innowacje cyrkularne mogą stać się codzienną praktyką przynoszącą realne korzyści finansowe i środowiskowe. 

Dlaczego warto działać teraz?

Cyrkularność w biznesie to nie chwilowy trend, lecz realna strategia budowania odporności i przewagi konkurencyjnej. Dla polskich firm to moment decyzji: pozostać na etapie pilotażu, czy odważnie zintegrować zasady GOZ z codziennym działaniem?